მთავარი | რეგისტრაცია | შესვლა | RSSპარასკევი, 2024-03-29, 3:05 PM

საგანმანათლებლო

სიახლის დამატება
სიახლის დამატება
მენიუ
კატეგორიები
ფოტო ალბომი [4]
მომავალი იბერიისა [1]
უდიდესი სასწაული [2]
პროტოიბერია [7]
აფხაზეთი [2]
კოლხეთი [5]
ლაზეთი [1]
მოდი ვიღადაოთ [1]
ფილმები [0]
საქართველოს პალადიუმი [1]
მსოფლიო იბერიული ორდენი [1]
შემტევი ფილოსოფია [2]
მშობელთა გვერდი [1]
ჩვენი აღსაზრდელები [0]
ღმერთების ენა [7]
მასწავლებელი [0]
ძებნა
შესვლის ფორმა
ედემ იზორია
ედემ იზორია
მთავარი » 2012 » ნოემბერი » 23 » ჩვენი წინაპრები–5
9:58 PM
ჩვენი წინაპრები–5
ბაკურ მორგოშია!
- ქართული სიტყვა "წყალი" არის მეგრული "წყარი"-ს, ანუ "წყუ"-ს სახეცვლილი ფორმა, თავიდანვე რომ "წყალი" ყოფილიყო სიტყვა "წყურვილი" იქნებოდა "წყულვილი", "წყარო" კი იქნებოდა "წყალო". დასავლეთ იმერულ დიალექტში (ალბად სხვაგანაც) ცხელი და ცივი წყლის გაზავებას ქვია "აწყორვა". აქვე უნდა გავიხსენოთ ტოპონიმები "აწყური" და "ტაბაწყური" (ეს მდებარეობს ტბასთან) "ტაბა" იგივეა რაც "ტობა"-"ტბა"- ეს "ტაბა" არც მთლა
დ "ტობაა" და არც მთლად "ტბა"- ესაა გარდამავალი ფორმა, იმ გარდამავალი მეტყველების როცა ხდებოდა მეგრულიდან ქართულზე გადასვლა: გურულ, აჭარულ, იმერულ და რაჭულ დიალექტებში ესეთი მეგრულიდან ქართულში გარდამავალი სიტყვები ბევრია: მაგალითად ბებიაჩემი დედის მხრიდან იყო აბაშის რაიონის სოფელ გულხეთიდან, გვარად იობაძე (იობიხე)-დედით მიქაძე (მიქიხე)- იობაძეები ტაო–კლაოჯეთიდან ლტოლვილი იობიძეების შთამომავლები არიან. ისინი მეტყველებაში ხმარობდნენ მეგრულ სიტყვებსაც, გარდამავალსაც და ძველქართულსაც - იქვეა სოფელი ონტოფო, რომლის მკვიდრნი მეტყველებისას უფრო მეგრულ სიტყვებს ხმარობდნენ ვიდრე ქართულს. ამდენად აღმოსავლეთ საქართველოში შეგვხვდება არამხოლოდ წმინდა მეგრული ტოპონიმები, არამედ გარდამავალიც. ქართულ ენას ერთბაშად არ ჩაუნაცვლებია მეგრული (ანუ კოლხ-იბერიული) რადგან ერთი მოდგმის ხალხი ძველი მეტყველებიდან ახალზე ეტაპობრივად გადადის. უცებ გადასვლა ხდება თუ სხვა მოდგმა იპყრობს: მაგალითად თურქეთში ბევრი არათურქულენოვნი ხალხი თვითგადარჩენის მიზნით მხოლოდ თურქულად ლაპარაკობდა და მათმა მომავალმა თაობებმა სწრაფად დაივიწყეს დედაენა და მათმა ენამ ვერც თურქულ მეტყველებაზე ვერ ჰპოვა არსებითი ასახვა.
კატეგორია: პროტოიბერია | ნანახია: 1139 | დაამატა: Koribantebi | რეიტინგი: 1.0/1
სულ კომენტარები: 0
კომენტარის დამატება შეუძლიათ მხოლოდ დარეგისტრირებულ მომხმარებლებს
[ რეგისტრაცია | შესვლა ]
ედემ იზორია
პროტოიბერია
მოძრავი ბანერი

Protoiberia.Ucoz.Com