saqarTvelos
paladiumi
mSobelTa
ganaTlebis komiteti
seria:
DEDA როგორ
ავღზარდოთ ბავშვი
wigni-I
bavSvis
ufleba - pativs scemdnen
bavSvebSi
suleli gacilebiT naklebia vidre didebSi
sarCevi
qarTuli gamocemis
winasityvaoba
Sesavlis nacvlad
wigni I bavSvis ufleba pativiscemaze
1. ugulebelyofa-undobloba
2. arakeTilganwyobileba
3.
pativiscemis ufleba
4.
bavSvis ufleba iyos unikaluroi
wigni II.
rogor gviyvardes bavSvi?
1.
bavSvi ojaxSi
2.
internati
3.
zafxulis koloniebi
4.
upatronoTa saxlebi
wigni III. cxovrebis wesebi
pedagogika
baSvebisTvis da didebisTvis.
yvelaze
axlobeli adamianebi.
saxli-bina
zrdasruli
adamianebi
ezo-parki
quCa
skola
garToba
mdidari-Raribi
azrebi-grZnobebi
jamrTeloba
unarebi
sinpaTiuri-antipaTiuri
Rirsebebi-naklovanebebi
biWebi-gogonebi
warsuli-momavali
wigni IV. pedagogika. zerele da arsebiTi
Teoria da
praqtika.
bavSvis
aRmzrdelis aRzrda
Ria
fanjara
avtoritetTa
kasta
grZnoba
sxvadasxva
tipis bavSvebi
epidemia
pativmoyvare
aRmzrdeli
keTilganwyoba
da zizRi
orjer-ori
oTxi
aris
skola!
wigni V. kvlav rodis gavxdebiT bavSvebi
kvlav
rodis gavxdebi patara
zrdadsrul
mkiTxvels
patara
mkiTxvels
pirveli
dRe
daWerobana
meore dRe
siyvaruli
ყოველდღიურობა
qarTuli
gamocemis winasityvaoba
winaswar gvinda
bodiSi movuxadoT im mSoblebs, romlebsac miaCniaT, rom veravin aswavlis Tu rogor gazardon
STamomavloba. savsebiT marTalia is adamiani, romelsac hgonia rom veravin
verafers ver aswavlis, . . .Tu TviTon ar unda swavla. aseTs `geniosebs~
SeuZliaT axlave miatovon misi kiTxva. damSvidobebisas maT SevaxsenebT: `azrs ar
icvlian mkvdrebi . . . da degeneratebi~ (ix. `maradiuli Zalaufleba~).
swavla, rom
yvelas gvWirdeba, es kargad Cans Cveni qveynis mdgomareobidan:
bolo 30
saukunea, gamudmebiT vkargavT teritoriebs. 30 saukunis winaT Cvenma winaparma
Cagvabara or zRva Sua mdebare walkoti (ixileT anzor Sonias wigni:
kolxebi-qarTvelTa winaprebi). mas Semdeg gamudmebiT vkargavT.
saqarTvelos
paladiums miaCnia, rom es mxolod gareSe Zalebis mizezi rodia. Zalian bevri rame,
da albaT yvelaze mTavari, Cvenzecaa damokidebuli da maT Soris imazec, Tu rogor vzrdiT
momaval Taobas. visac es azri damajereblad ar moeCveneba gaixsenos ebraelTa 26
saukunovani brZola saxelmwifos SeqmnisTvis. maT Seqmnes, Cven ki vkargavT. Cvenis
azriT mizezi im gansvavebaSia Tu rogor zrdis momaval Taobas ebraeli, da rogor
vzrdiT Cven. ebraelisTvis araebraeli erTmorwmune ar arsebobs. maTTvis samyaro
iyofa or nawilad ebraelebad da araebraelebad. Cven ki avekideT `erTmorwmune~
monRolTa STamomavlebs da, rogorc Cans, manamde ar SeveSvebiT sanam sabolood ar
mogvspobs. erTmorwmune da Tanac dauZinebeli mteri? meti paradoqsi, meti RvTis
risxva raRa gindaT. es iseTive mcnebaa, rogorc mrgvali kvadrati. Hoda, sanam
Tavs ar davanebebT `mrgval kvadratebs~, Cveni saSveli aRar iqneba.
meti
sicxadisTvis gaecaniT yvelaze `kargi~ rusis vinme veliCkos mier daweril wigns `kavkasia~,
romelic Cveni mTvlemare Tanamemamuleebis gamoRviZebis mizniT qarTul enaze
Targmnes didebulma mamuliSvilebma roland jalaRoniam da daviT qobaliam.
mokled, visac
surs, bevr sainteresosa da sasargeblos ipovis winamdebare seriaSi.
xolo maT, visac
ufro axlos surs gaicnos saqarTvelos paladiumi da monawileoba miiRos mis
muSaobaSi, Segvexmianos Semdeg misamarTebze:
mob. 951 3545834; el.fosta: paladiumi1@yahoo.com saqarTvelos
paladiumi
Sesavlis
nacvlad
winamdebare wignis
gacnobisas CemdadaukiTxavad gonebaSi amotivtivdnen, bibliuri sityvebi:
"dasabamidan iyo sityva da sityva iyo RmerTTan da RmerTi iyo sityva”. am
`sityvis~ mniSvneloba aTmagad izrdeba, roca saqme exeba momavali Taobis
aRzrdas, Taobisa, romelmac unda gadaibaros Cveni tvirTi, maT Soris tvirTi maTi
momavali Taobis aRzrdisa da ase usasrulod.
ase rom, araviTari survili
ar maqvs vtanjo mkiTxveli, `gonebamaxviluri~ SesavlebiT, da amitom aqve
vamTavreb Cems movaleobas redaqtorisa, rom mogceT saSualeba laRad inavardoT
azrTa am savaneSi, romelic Tqvens winaSea gadaSlili, miiRoT udidesi siamovneba,
da uZvirfasesi rCevebi.
a.
gabelaia
1.ugulebelyofa-undobloba
yvela
CvenTagans pataraobidanve Canergili gvaqvs stereotipi, rom didi ufro
mniSvnelovania, vidre patara.
-me ukve didi var, -uxaria
bavSvs, roca mas svamen magidasTan.
-me Senze maRali var, -
pasuxobs is siamayis grZnobiT, etoleba ra Tanatols.
uxerxulia TiTis wverebze
dadge da mainc ver miwvde, Znelia patara nabijebiT daewio zrdasrulebs, cerodena
xelidan srialdeba Wiqa. Uuxerxulad da didi gaWirvebiT bobRdeba bavSvi skamze,
kibeze, ver wvdeba karis saxelurs, ver axerxebs gaixedos fanjaraSi, rame
Camoxsnas da Camokidos, imitom rom maRlaa. brboSi gaWedaven, ver SeamCneven da ubiZgeben, uxerxulia
da usiamovno iyo patara.
pativiscemas da
aRtacebas iwvevs didi, rac ikavebs did adgils. patara ki Cveulebrivia,
uinteresoa. patara adamianebi–pataraa moTxovnilebebi, sixarulic da naRvelic.
STabeWdilebas
tovebs – didi qalaqi, maRali mTebi, didi xeebi. Cven vambobT:
-didi gmiroba,
didi adamiani.
bavSvi ki pataraa, verc ki
grZnob xelebSi, Cven misken unda davixaroT, rom SevexoT.
da miT uaresi,
Tu bavSvi sustia.
Cven SegviZlia
misi xelSi ayvana, zemoT agdeba, misi nebis wanaaRmdeg dasma, SegviZlia ZaliT
gavaCeroT roca garbis, CavaxSoT yvela misi Zalisxmeva.
yovelTvis, roca
is ar gvijerebs, Cven TadarigSi gvaqvs Zala. Cven veubnebiT: `nu waxval, xels
nu axleb, gaiwie, momeci~. da man icis, rom valdebulia dagviTmos; ara da ramdenjer
cdilobs wagviyruos, vidre Seignebs, vidre dagvnebdeba, vidre dagvmorCildeba!
vin da rodis,
ra garemoebebSi gabedavs ubiZgos, daartyas, SeajanjRaros zrdasruli? da ra
Cveulebrivi da ucodveli gveCveneba bavSvis xelebze tyapuni, uxeSi `alersiani~ Caxuteba!
sisustis
grZnoba iwvevs Zalisadmi mowiwebas; yvelas, ara marto zrdasruls, aramed mozrdil
bavSvsac, ufro Zliers, SeuZlia ukmayofileba gamoxatos uxeSi formiT, moTxovna
gaamagros ZaliT, aiZulos mousminon: SeuZlia dausjelad vinmes awyeninos.
Cven sakuTar
magaliTze vswavlobT udierad movepyraT imas, vinc sustia. cudi mecnierebaa, avis
momaswavebeli niSania.
samyaros saxe
Seicvala. axla ara kunTebis Zala asrulebs muSaobas da gvicavs mtrisgan, ara
Zala stacebs miwas, zRvas, tyeebs samflobelos, keTildReobas, usafrTxoebas. dakabalebuli
mona – manqanaa! kunTebma dakarges sakuTari gansakuTrebuli uflebebi da
Rirebuleba. sul ufro met pativSia goneba da codna.
saeWvo sakuWnao,
moazrovnis mokrZalebuli senaki gadaizardnen kvleviT institutebad. maRla
miiweven biblioTekis sarTulebi, Taroebi iRuneba wignebis simZimiT. gonebis amayi
siwmindeebi gaivso adamianebiT. mecnierebis adamiani qmnis da brZaneblobs. cifrebisa
da niSnebis ieroglifebi kvlav da kvlav atexaven Tavs adamianebs axal-axal
miRwevebs, uTiTeben ra kacobriobis Zlevamosilebaze. Dda aucilebelia yvelafers
amas Cawvde da moicva mexsierebiT.
sul ufro
xangrZlivi xdeba TavCaRunuli swavlebis wlebi, sul ufro metia skolebi,
gamocdebi, beWdviTi sityva, xolo bavSvi patara, susti, rac dro gadis sul ufro
nakleb xans cxovrobs bavSvuri cxovrebiT, vidre ar waukiTxavs, ar icis, vin
aclis . . .
mrisxane problema
- rogor gavinawiloT dapyrobili sivrceebi, vis da rogori davalebebi mivceT,
rogor davajildovoT, rogor aviTvisoT damorCilebuli dedamiwa. sad da ramdeni
mimovfantoT saxelosnoebi, rom gamovkveboT Sromas mowyurebuli tvinebi da
xelebi?, rogor SevakavoT adamianuri
WianWveleTi morCilebasa da wesrigSi, rogor davizRvioT Tavi avi nebisgan da
pirovnebis axirebulobisgan, rogor SevavsoT cxovrebis saaTebi moqmedebiT,
dasvenebiT, garTobiT, davicvaT apatiisgan, moyirWebisgan, mowyenilobisgan. rogor
SevkraT adamianebi disciplinirebul kavSirebad, gavaadviloT urTierTgageba; rodis
davanawevroT da davyoT. aq avaCqaroT, gavamxnevoT, iq SevakavoT, aq avadinoT
bdRviri, iq CavaqroT.
frTxilad
moqmedeben politikosebi da kanonmdeblebi da maSinac ki xSirad cdebian.
da bavSvis gamo
zrdasrulebi TaTbiroben da wyveten; magram vin SeekiTxeba gulubryvilos mis azrs,
mis Tanxmobas, ra SeuZlia man Tqvas?
Ggarda gonebisa
da codnisa, arsebobisTvis brZolaSi da sazogadoebaSi wonisTvis exmareba gamWriaxoba.
aSvebuli adamiani grZnobs saxveWels da swyvets msxvil Tanxas; yvela gaTvlis
sapirispirod, maSinve da advilad gadaZovs fulebs; badebs da iwvevs Surs.
dawvrilebiT gvixdeba vicodeT adamiani, da ukve ara marto sakurTxeveli, aramed
cxovrebis farexic.
xolo bavSvi umweod
dascunculebs saxelmZRvaneloebs, burTs da Tojinebs, bundovnad grZnobs ra, rom sadRac
misi monawileobis gareSe mis Tavze xdeba raRac mniSvnelovani da didi, rac
wyvets aqvs Tu ara mas wili, sjis,
ajildovebs da anadgurebs.
Yyvavili –
momavali nayofis mauwyebeli, wiwila xdeba kvercxmdebi- dedali, dRevandeli xbo
xval mogvcems rZes, xolo manamde ki – mcdelobebi, xarjebi da mzrunveloba –
daifarav Tu ara, gimtyunebs Tu ara?
yvelaferi
mozardi iwvevs gangaSs, radgan didxans gvixdeba lodini, SesaZloa gaxdes
moxucebulobis sayrdeni, da miagos asmagad. magram sicocxlem xom icis gvalvebi,
yinvebi da setyva, romlebic anadgureben mosavals.
Cven moveliT niSans,
gvsurs gamovicnoT, Tavi daicvaT mRelvare molodinisgan Tu ra iqneba, rac aZlierebs ugulisyuro
damokidebulebas imis mimarT, rac ukve gvaqvs.
Mmcirea
moumwifeblis sabazro Rirebuleba. mxolod kanonisa da RmerTis winaSe Rirs vaSlis
yvavili imdenive, rac nayofi, xolo mwvane jejili –ramdenic mwife TavTavi.
Cven vwuxvarT, vifaravT
ubedurebebisgan, vkvebavT da vaswavliT. bavSvi iRebs yvelafers zrunvis gareSe;
ra iqneboda is Cvens gareSe, romlis gamoc is yvelasgan davalebulia?
mxolod is, iqiT
martod-marto da Cven yvela–aqeT.
viciT ra
warmatebis gza, Cven vuTiTebT da vurCevT. vanviTarebT Rirsebebs, vTrgunavT
naklovanebebs. warmarTavT, vusworebT, vaswavliT, vaCvevT. is araferia,
Cven–yvelaferi.
Cven
ganvkargavT da moviTxovT morCilebas..
moralurad da
iuridiulad pasuxismgeblebi, mcodneebi da winaswar ganmWvretebi, Cven erTaderTi
msajulebi varT, bavSvis sulieri moZraobebis, azrebisa da ganzraxulobebis.
Cven davalebebs
viZleviT da da vamowmebT Sesrulebas Cveni survilebisa da Segnebis mixedviT–Cveni
bavSvebi, Cveni sakuTreba–xelebi Sors, cic!
(marTalia,
raRac raRaceebi Seicvala. ukve ara mxolod Cveni neba da ojaxis-gansakuTrebuli
avtoriteti, Tumca jer frTxili, magram ukve sazogadoebrivi kontroli, msubuqad,
SeumCnevlad.)
Rataki
gankargavs mowyalebas rogorc moesurveba, xolo bavSvs ara aqvs araferi sakuTari,
man angariSi unda waradginos piradi sargeblobisTvis muqTad miRebul yovel
saganze.
ar SeiZleba
daxeva, damtvreva, dasvra, Cuqeba, arc ugulebelyofa, uaris Tqma. bavSvma unda
miiRos da unda iyos kmayofili. yvelaferi daniSnul dros da daniSnul adgilas,
gonivrulad da daniSnulebis mixedviT.
SesaZloa swored
amitom afasebs ase igi raime Rirebulebis ar mqone xara-xuras, romlebic iwveven
CvenSi gakvirvebas da sibraluls: sxvadasxva nayar-nuyars, arsebiTad mis erTad-erT
sakuTrebasa da simdidres–zonrebs, kolofebs, mZivis marcvlebs.
am sikeTeebis
nacvlad, bavSvma unda daTmos, unda daimsaxuros kargi moqceva–gamoiTxove, gamomtyue,
ki batono, oRondac nu moiTxov! araferi mas ar ekuTvnis, ar ericxeba, es Cven
vaZlevT nebayoflobiT.
Cven
ugulebelvyofT bavSs, vinaidan man ar icis, veRar xvdeba, ver grZnobs, ver
xvdeba. ar icis zrdasrulTa siZneleebi da sirTuleebi, saidanaa Cveni dacemebi da
wamodgomebi da daRla, Tu ra gvirRvevs simSvides, da gvifuWebs ganwyobas. araferi
icis damarcxebebisa da gakotrebebis Sesaxeb. advilia gulubryvilo bavSvis
yuradRebis miqceva, motyueba, misgan damalva.
is fiqrobs, rom
cxovreba martivi da advilia. aris mama, aris deda; mama muSaobs, deda yidulobs.
bavSvma ar icis arc Ralati, da arc zrdasrulTa brZolis xerxebi.
materialur
zrunvebisgan, cdunebebisgan, Zlieri ryevebisgan Tavisufals, mas ar SeuZlia
maTze imsjelos. Cven mas gamovicnobT momentalurad, ganvWolavT agdebuli
SexedviT, iolad, yovelgvari Ziebis gareSe vaaSkaravebT mis gulubryvilo eSmakobebs.
da, SesaZloa
Cven vtyuvdebiT, vuSvebT cxovrebaSi yvelaze did Secdomas, roca vxedavT bavSvSi
mxolod imas, risi danaxvac gvsurs?
SesaZloa is
imaleba Cvengan, SesaZloa Cumad ganicdis kidevac?
Cven vaCanagebT
mTebs, vCexavT xeebs, vanadgurebT gareul mxecebs. iq, sadac winaT iyo uRrani tyeebi da Waobebi –
mravalricxovani dasaxlebebia. Cven vnergavT adamians axal-axal miwebze.
Cven
davimorCileT samyaro, Cven gvemsaxureba mxecic da rkinac; damonebuli gvyavs
feradi rasebi, gansazRvrulia zogad StrixebSi erTa Soris urTierTobebi da momadlierebuli
masebi. jer kidev Soria samarTlian wesrigamde, samyaroSi metia wyenebi da tanjva-wameba,
vai-vaglaxi.
araseriozulad
gveCveneba bavSvuri eWvebi da protestebi.
naTelma bavSvurma
demokratizma ar icis ierarqia. droze adre anaRvlianebs bavSvs batrakis ofli, mSieri
Tanatoli, Calisferi cxenisa da dakluli qaTmis saSineli xvedri. misTvis
axlobelia ZaRli da Citi, iseve rogorc pepela da yvavili, kenWSi da niJaraSi
xedavs Zmas, ucxoa qedmaRluri gamoxtomebi.
Cven
ugulebevyofT bavSs, mas xom win cxovrebis uamravi saaTi gaaCnia.
vgrZnobT Cveni
nabijebis simZimes, angarebiani moZraobebis mouqnelobas, aRqmaTa da gancdaTa
siZunwes. bavSvi ki darbis da daxtis, uyurebs rac Sexvdeba, ukvirs da
kiTxulobs; gulubryvilod Rvris cremlebs da guluxvad xarobs.
Ridebulia Semodgomis
dariani dRe, roca mze iSviaTobaa, xolo gazafxulze isedac yvelaferi mwvanea. cota
yofnis mas bednierebisTvis, zedmeti mcdeloba saWiro ar aris. Cven TandaTanobiT
da agdebulad vcildebiT bavSvs. gvezizReba misi cxovrebis mravalferovneba da
sixaruli, romelTa miniWebac ase advilia misTvis.
es Cven
gagvirbis mniSvnelvani wuTebi da wlebi; misi dro ki moiTmens, is kidev
moaswrebs, daicdis.
bavSvi
jariskaci rodia, samSoblos rodi icavs, Tunca masTan erTad ganicdis.
araa aucilebeli
misi azris gaTvaliswineba, is araa amomrCeveli: ar acxadebs, ar moiTxovs, ar
imuqreba.
susti, patara,
sacodavi, damokidebuli – mas jer kidev wina aqvs moqalaqeoba.
mimtevebeluria
Tu ara, mkveTria Tu ara, uxeSia Tu ara - mainc ugulebelyofaa.
cingliani, jer
kidev bavSvia – momavali adamiani, ara dRevandeli. arsebiTad is mxolod iqneba.
yuris gdeba,
arc erTi wuTiT Tvalis mocileba. yuris gdeba, marto ar datovo. yuris gdeba, arc
erTi nabijiT mocileba.
davardeba,
daecema, gaiWris, gaiTxupneba, daRvris, daxevs, daamtvrevs, cxvirs Cayofs,
dakargavs, dawvavs, qurds SeuSvebs saxlSi.
zedamxedveloba-araviTari
damoukidebeli wamowyeba; kontrolisa da kritikis sruli ufleba.
ar icis ramdeni
da ra Wamos, ramdeni da rodis dalios, ar icis misi Zalebis sazRvari. maSasadame
vidgeT dietis, Zilisa da dasvenebis sadarajoze.
ramdexans? ra droidan?
yovelTvis! asakTan erTad bavSvisadmi undobloba ar mcirdeba, aramed izrdeba
kidevac.
bavSvi ar
ganasxvavebs raa mniSvnelovani da ra umniSvnelo. misTvis ucxoa wesrigi,
sistematuri Sroma. dabneuli, mas daaviwydeba, gamorCeba, xelidan gauSvebs. ar
icis, rom sakuTari momavliT zRavs yvelaferze.
Cven unda davarigoT,
warvmarToT, mivaCvioT, davTrgunoT, SevakavoT, gamovasworoT, gavufrTxildeT,
aRvkveToT, avcraT, gadavlaxoT.
gadavlaxoT
kaprizebi, akviatebebi, jiutoba.
avcraT
sifrTxile, windaxeduloba, SiSebi d mousvenroba, winaswar ganWvretisa da
winaTgrZnobis unari
Cven gamocdilebma,
viciT, Tu ramdeni safrTxe, xafangi, Casafrebaa, sabediswero SemTxvevebiYda
katastrofebia irgvliv.
viciT, rom
udidesi sifrTxilec ki ar iZleva srul garantias – da miT ufro eWvianebi varT:
rom sufTa gvqondes sindisi, vinicobaa moxdeba ubedureba, rom araferSi sakuTar
Tavs ar vusayveduroT.
sayvarelia misi
azarti, celqoba, gasakviria, Tu rogor miiltvis cudisken. siamovnebiT ismens cud
CurCulebs, misdevs yvelaze cud magaliTebs.
fuWdeba
advilad, da rTulia gamosworeba.
Cven mas
vusurvebT sikeTes, gvinda SevumsubuqoT xvedri, mTel Cvens gamocdilebas vaZlevT
narCenis gareSe: oRond xeli gamogviwodos-yvelaferi mzadaa! viciT Tu raa
bavSvisTvis cudi, gvaxsovs Tu ram dagvazarala Cven TviTon, dae man mainc
aicilos isini Tavidan, dae nu gaigebs da nu ganicdis.
`gaxsovdes,
icode, gaxsovdes~
`TviTon
darwmundebi, TviTon naxav~
ar gvismens!
TiTqos ganzrax, TiTqos jibrze.
gvixdeba Tvalyuris
devneba, rom dagvijeros, gvixdeba TvalTvali, rom Seasrulos. TviTon is aSkarad
iswrafvis yvelaferi cudisken, irCevs uaress, saSiS gzas.
rogor moviTminoT
uazro oinebi, suleluri gamoxtomebi, gaugebari anTebebi?
saeWvod
gamoiyureba pirveladi arseba. garedan Cans morCili da ucodveli, xolo arsebiTad
eSmaki da muxanaTia.
SeuZlia
kontrolidan gasrialeba, yuradRebis moduneba, motyueba. mas yovelTvis mzad aqvs
pasuxi, momizezeba, xriki, damalavs, da
Tu gnebavT sul mTlad icruebs.
arasaimedo,
iwvevs sxvadasxvanair eWvebs.
aTvalwuneba da
undobloba, eWvebi da dadanaSaulebis survili.
samwuxaro
analogia: deboSiori, mTvrali, amboxebuli, SeSlili. nuTu es yvelaferi erTi saxuravis
qveS?
|